CONCERTO DELLE DONNE
Italiaanse vrouwelijke componisten uit Vroege Barok in Beeld en Geluid
Annemiek van Zeben – alt
Brigit de Klerk – mezzosopraan, blokfluiten
Juun Voorhoeve – viola da gamba
Paula Quint – luit en arciliuto
Maddalena Casulana, Barbara Strozzi,
Isabella Leonarda, Chiara Margarita Cozzolani
Oude muziek van bijzondere vrouwen in beeld en geluid
‘Concerto delle Donne’ brengt het programma op vrijdag 20 oktober om 20.00 uur het programma: “L’amante segreto”; Italiaanse muziek rond de 17e eeuw van vrouwelijke componisten: Maddalena Casulana, Barbara Strozzi, Isabella Leonarda, Chiara Margarita Cozzolani.
‘Concerto delle Donne’ bestaat uit: Annemiek van Zeben (alt), Brigit de Klerk (mezzosopraan en blokfluiten), Juun Voorhoeve (viola da gamba) en Paula Quint (luit en arciliuto).
Op de podia wordt de muziek van vrouwelijke componisten relatief weinig geprogrammeerd en zeker waar het gaat om repertoire uit voorbije eeuwen. Met de oprichting van ‘Concerto delle Donne’ in 2015, heeft het ensemble zich ten doel gesteld juist deze muziek van vrouwen te belichten. Vrouwen die in de 16e, 17e en 18e eeuw een belangrijke rol hebben gespeeld in het muzikale leven, hetzij als zelfstandig musica, hetzij verbonden aan een klooster. Vrouwen die hun muziek hebben weten te publiceren in eigen bundels, of een plek veroverden in verzamelbundels tussen voornamelijk bekende mannelijke componisten. Met dit unieke repertoire wil het ensemble laten horen en zien dat het de moeite waard is deze muziek opnieuw te laten klinken. Prachtige teksten die op vakkundige en beeldende wijze op muziek zijn gezet. Maar ook verrassende instrumentale muziek staat op het programma.
De uitvoeringen van ‘Concerto delle Donne’ gaan gepaard met een beeldend verhaal waarmee het leven van deze bijzondere vrouwen wordt geschetst. De naam van het ensemble ‘Concerto delle Donne’ (letterlijk vertaald ‘ensemble van vrouwen’) vindt zijn oorsprong in de oprichting van het eerste vrouwenensemble in 1580 door Alfonso II, hertog van Ferrara. De beste zangeressen werden uitgenodigd om gezamenlijk te musiceren. De eerste leden van het beroemde Concerto delle Donne zijn: Livia d’Arco (d. 1611), Anna Guarini (d. 1598), Laura Peverara (d. 1601). Hun eerste officiële optreden vindt plaats op 20 november 1580. In 1583 wordt het ensemble uitgebreid met Tarquinia Molza (d. 1617). De dames van het ensemble waren zeer bekwaam, waren in staat om complexe polyfone muziek van blad te lezen en bespeelden bovendien ieder een instrument waarmee ze zichzelf konden begeleiden.
Het fenomeen vindt al snel navolging in heel Italië en speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van het madrigaal en de seconda practica. De term ‘concerto’ stamt waarschijnlijk van het Latijnse woord concertare (twisten, discussiëren, debatteren), maar de voornaamste Italiaanse betekenis is samenkomen, een bijeenkomst arrangeren. Tot in de 16e eeuw geldt dit zowel algemeen als waar het de muziek betreft.